گردشگری و گذران اوقات فراغت به شیوهی جدید ، پدیدهای پیامدی و همزمان جزء جداییناپذیر جامعهی صنعتی وحلقهی مهم درباز تولیدآن است .این پیچیدگی و تراکم موجوددرزندگی های شهری ساکنان محیط شهری را بیش از پیش متوجه استفاده بیشتر از پتانسیل های بکر و دست نخوردهی طبیعت نموده است. عوامل مختلفی در جذب گردشگری طبیعی مؤثر میباشد.ازجمله درجه آسایش. درجه آسایش تحت تاثیر عوامل محیطی و فیزیولوژیکی قرار دارد. عوامل محیطی عبارتند از دمای هوا، رطوبت نسبی، سرعت جریان هوا و میانگین دمای تابشی...، و عوامل فیزیولوژیکی شامل نرخ متابولیک و...، می باشند. این امر در کشور هایی که با تنوع اقلیمی برخوردار هستند بیشتر خود نمایی می کند. به عنوان نمونه ویکتور تی عوامل موثر بر گردشگری در کشور زامبیا را ناشی از تناوب فصول و تنوع اقلیمی بیان نموده است. آب و هوا تا حدود زیادی مکانهای توریستی را تعیین کرده و بر ویژگی های محیطی، تیپ مساکن و نوع وسایل آنها تاثیر می گذارد.کشور ایران و به تبع آن استان کرمانشاه از مکانهای طیبعی گردشگر پذیر زیادی برخوردار مباشد ، که اورامانات همیشه مانند نگین سرسبز استان کرمانشاه در میان دیگر شهرستان های استان خود نمایی کرده است .آسایش اقلیمی مناسب در فصول بهار و تابستان، وجود تیپ های مختلف طبیعی (سراب، چشمه، چشمههای شفابخش، پوشش گیاهی منحصر به فرد ، برف ،غار، ). توریسم تجاری (بازارچه جوانرود)توریسم انسانی ( شهر پاوه ، گوردخمه روانسر ، آتشگاه درپاوه ، خانهفرهاد ثانی در بانهوری) وفرهنگ مردم ، صنایع دستی و.......... از عوامل بارزی هستند که گردشگران وارده به استان را ترغیب میکند که از هدیه ارزشمند خداوند باری تعالی به این منطقه بهره بیشتری بگیرند .
سراب روانسر:
سراب روانسردر مرکز شهر روانسر به عنوان یک حوزهی آبریز در استان شناخته شده است. این سراب سرچشمهی اصلی رودخانهی قرهسو و مهمترین سراب منطقهی اورامانات را تشکیل میدهد.سراب سالانه بیش از 60 میلیون متر مکعب خروجی آب داشته، که باعث رشد بخش کشاورزی درشهرستان روانسر شده است. به طوری که همیشه این شهرستان یکی از قطبهای مهم کشاورزی در استان به حساب میآید. بلحاظ تاریخی سرابروانسر از اواخر هزارهی چهارم پیش از میلاد مسیح عاملی برای ایجاد تمدن بوده است سراب در مرکز شهر روانسر و روی جادهی اصلی کرمانشاه _ پاوه که از وسط شهر میگذرد واقع شده، که زیر کوه سنگی دنبالهی رشته کوه شاهو، مشرف بر شهر بیرون آمده که یکی از جلوه های زیبای اکوتوریسم اورامانات را به هر رهگذری که به اورامان میآید، هدیه میکند.
غار قوری قلعه :
غار قوریقلعه در 78 کیلومتری شمال غرب شهرستان کرمانشاه، در پشت جاده اصلی کرمانشاه _ پاوه در مسیر روستای قوریقلعه در دامنهی کوه زیبای شاهو از رشتهکوههای زاگرس قرار دارد. این غار 700 متری روستای قوریقلعه و در درّهای به نام درهمهران یعنی«درهی غارها» منتهی به شاهو و کوهی به ارتفاع 2700 متر میباشد. غار به دلیل اینکه مشرف به روستای قوریقلعه میباشد به همین نام شهرت دارد. درهای که غار در آن قرار دارد، چشمانداز بسیار زیبای طبیعی در فصل بهار و زمستان دارد. دهانهی غار به جنگل سرسبز بلوط و باغات توت و گردو باز شده و اطراف آن را کوههای صخرهای در برگرفته است.
این غار بزرگترین غار آبی آسیا و طولانیترین غار ایران است. ازنظر قدمت آن میتوان احتمال داد زمان شکلگیری آن به ابتدای دوران سنوزوئیک که 65 میلیون سال پیش است تخمین زد. جلوههای این غار هر بینندهای را به حیرت و شگفتی وا میدارد، که طی قرنها، مناظر بدیع و دلپذیری در گوشه گوشهی غار شکل گرفته است. گروههای غارشناسی معتقدند که این غار با تالارهای بسیار زیبا و رنگ متنوع طلایی، قهوهای سوخته، کرم، سفید و بلور، استلاگمیتها و استلاگتیتها و نیز ستونهای مورب و آبشارهای متعدد، چترهای واژگون و دیگر اشکال سنگهای آهکی یکی از دیدنیترین غارهای آسیا و ایران است.
شهر پاوه :
شهر پاوه مرکز شهرستان پاوه با مساحتی حدود 2 کیلومتر مربع در شرق شهرستان پاوه ودر 112 کیلومتری کرمانشاه بین 35 درجه و 3 دقیقه عرض شمالی و 46درجه و21 دقیقه طول شرقی قرار گرفته است. ارتفاع این شهر از سطح دریا 1540 متر و فاصلهی هوایی آن تا تهران 447 کیلومتر است. پاوه شهر هزار ماسولهی استان کرمانشاه با معماری منحصر به فرد و قدمتی بیش از دو هزار سال در میان چینخوردگیهای زاگرس قرار دارد. شهری پلکانی با جاذبههای اکوتوریستی زیبا که خیرهکنندهی چشمهای گردشگران میباشد. این شهر کوهستانی و دارای زمستانهای سرد و پربرف و تابستانهای معتدل میباشد
مقبره سیدعبیدالله:
مقبره عبیدالله (کوسهی هجیج) و پیر اسماعیل اسپریز که از برادران تنی امام رضا(ع) هستند در روستای هجیج از توابع شهرستان پاوه در بخش نوسود قرارگرفته است. این آرمگاه بسیار مورد توجه مردم استان و استانهای همجوار کردها میباشد،که در 35 کیلومتری شمال پاوه در کنار رودخانهی سیروان قرار دارد. عبیدالله فرزند امام کاظم بوده و در زمان هارونالرشید هنگام بروز جنگهای داخلی حکومت عباسیان در بغداد با برادرش اسماعیل از پنج سالگی به این منطقه آمده و در این محل مریدانی داشته است.
دخمهی دوره ماد روانسر:
روی صخرهای که در نزدیکی شمال شرق سراب روانسر بر روی ارتفاع سراب در صخرهای واقع بر کوه زرفه (توار) دخمهای در دل سنگ ایجاد شده است. این اثر در ارتفاع 35 متری از سطح قبرستان مجاور خود و در جهت شرق کوه حجاری شده است. قسمت تسطیح شده شامل یک دیوار عمومی به عرض 3 متر و ارتفاع حدود 30/2 متر است. ورودی دخمه به شکل مستطیل بوده و ابعاد آن 70/92 سانتیمتر است. اطاقک مقبره در طرح مربعی شکل و چهارگوشهی آن انحنا یافتهاند و کف آن مسطح است. این شکل دقیقاً با حرم قبور دوره هخامنشی مانند قبر داریوش اول، به نقش رستم مطابقت دارد. اتاقک دخمهی روانسر 43/2 متر طول 2 متر عرض و 64/1 متر ارتفاع دارد.
محمد صالح احمدی دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری